Storia

Storia de s'Associazioni

In 1982 su Comunu de Casteddu, iat appariciau unu cursu po imparai a sonai is launeddas sighendi su traballu giai inghitzau de su gruppu folk Città di Cagliari. Su maistu de su cursu fiat tziu Luigi Lai, unu de is prus mannus sonadòris de launeddas; issu iat imparau da tziu Efis Mèlis e de Antoni Lara, de is prus grandus sonadòris chi ant lassau sonadas de is prus bellas chi òi conosceus.

A su cursu si ndi iat iscrittu prus de 120, cun genti chi arribadàt da logus meda de sa Sardigna, chini po interessu mannu e chini po ndi sciri de prus. In cuatru annus de cursu totus iant imparau is primus sonadas e calincunu scienti iat cumintzau a fai calincuna cosa de prus: chini si fiat postu a fai sònus de canna, chini iat circau sa storia de is sònus e de is sonadòris, chini iat imparau su prus chi podiat de is sonadas giai chi tropu pagu genti ddas scidiat fai ancora e megàt a si ndi perdi s'arregordu.

A bellu a bellu cun tziu Luigi fiat bessida a pillu una banda di launeddas, commenti ddi naràt issu, e is scientis de su cursu iant sonau unas cantu brufassònis e sfiladas cun is primas sonadas chi iant imparau, cun interessu mannu de totus.

Da su 1986 su cursu no s'est fatu prus e una pariga de scientis, da chi iant biu ca scola no si ndi fadiat prus, iant pensau ca ge fiat ora de si circai a pari po fai unu traballu chi essit torrau a luxi totu su mundu de is launeddas.

In 1987 nascit in Casteddu su Sotziu Culturali "CUNCORDIA A LAUNEDDAS" cun sa ‘idea de fai conòsci is sonadas, fatas a cuncordia, sa storia dei is sònus e sa parti chi at tentu in sa vida de sa genti.

Gia totus is sotzius no ant connotu sonadòris in logu insòru, ma fiat abarrau s'arregordu me is còntus de sa genti manna, sceti G.F. Meloni, fillu de unu sonadori de su Sarrabus, at sempri connotu is sònus de canna e is sonadas. In su Sarrabus maistus de sònus nd'at stau sempri e sa traditzioni no est mai mancada e sighidi fintzas a òi in di.

Foras de custus lògus i giòvunus iant sceti intèndiu chistionai de is sònus de canna da is babus o is aiaius chi iant connotu is ballus cun is sònus, o s'arregordanta sa missa o is brufassònis; is giògus po pipièddus si fadiant fintzas cun strumentèddus simbilis a is launeddas, ma nèmus iat biu mai una pariga de sònus de canna. A bellu a bellu fiat sparessèndi su strumentu chi est stetiu in sa vida de is sardus po 3000 annus, megàt a si passài da i grandus sonadòris de is primus annus de su ‘900 a no nd'abarrai mancu s'arregordu.

Donniunu de is sotzius po contu suu e interessu suu iat cummentzau a ndi sciri e mancai a ndi sonai de custus sònus, ma is prus fiant giai mannus e no prus piciochèddus, e illuègus iant cumprendiu cantu fiat manna sa sienda de is launeddas, e su schinitzu de sighiri custa passiòni s'at fatu pinnigai a pari.

Fintzas a i cussus annus is sonadòris fiant unu mundu de studiai, po cussus studiòsus chi ndi teniant gana e tempus (e dinai puru). A primu borta cun Concordia a Launeddas sonadòri e studiosu fiat sa propria cosa, ca de is sònus si ndi podiat chistionai chena abbisongiu de pregontai a nèmus.

Sa moda nosta de sonai ddu narat su nomini "a cuncordia", chi bolit nai a sonai in pari. A s'antiga su sonadòri fiat giai sempiri solu e duus o tres sonadòris sonànt a concordia, e nosu giai chi seus dexi fadeus una concordia manna chi prima, incapas, no s'est bida mai. S'accordadura de is sònus est sa cosa prus mala a "cuncordai".

Su Sotziu tenit is lèis suas in d-unu statutu e totu su traballu si fait po passiòni e no po guadangiu.